Tüm modern işletmeler temel olarak tüm faaliyet alanlarını kapsayan farklı bir organizasyon yapısına sahiptir. Herhangi bir şirketin iskeletidir, bu nedenle bir işletmenin organizasyon yapısının ne olduğunu bulmanız gerekir.
Tanım
Yönetim yaklaşımlarının revizyonunu gerektiren üretimde hızlı bir niteliksel sıçramanın olduğu 20. yüzyılın başlarında işletmenin organizasyon yapısından söz etmeye başladılar. Genel olarak bir işletmenin organizasyon yapısı, üst düzey yöneticilerden performans gösterenlere kadar tüm işletme yönetiminin bir dizi kuralı, bağlantısı, tutumu ve tabiiyetidir. İşletmenin örgütsel yapısı, 20. yüzyılın başlarından önce bile vardı, aksi takdirde büyük işletmeler ve endüstriler ortaya çıkmazdı, ancak teorik bir bakış açısıyla, tam olarak bu çağda düşünmeye başladılar. Şu anda birçok organizasyon yapısı türü vardır, ancak en temel olanları hiyerarşik, bölünmüş ve organiktir.
Hiyerarşik organizasyon yapısı
Bu, bir kuruluşta mümkün olan en klasik ve kanonik organizasyon yapısı türüdür. Adından da anlaşılacağı gibi, bu yapı yönetim seviyeleri arasında net bir hiyerarşiye dayanmaktadır, sorumlulukların ve yetkilerin net bir dağılımı ve buna bağlı olarak işletmenin personel politikasının yürütüldüğü net bir iş bölümü vardır. Bu organizasyon yapısı, ilgili departmanlar arasındaki etkileşimin zayıf koordinasyonu, gelişmiş bürokrasi ve personele karşı kişisel olmayan bir tutum gibi dezavantajlarla karakterizedir. Bu tür bir organizasyon yapısı, Rusya ve BDT ülkelerindeki büyük endüstriyel şirketler ve işletmeler için tipiktir.
Örgütsel yapılar yaratmanın en büyük teorisyeni ve uygulayıcısı, yönetim tarzı o dönemin birçok imalat firması tarafından benimsenen Henry Ford'dur.
Bölünmüş organizasyon yapısı
Çeşitlendirilmiş işletmelerin ortaya çıkması ve uluslararası şirketlerin faaliyet alanlarının genişlemesi nedeniyle, 20. yüzyılın sonlarına doğru, yeni tür organizasyon yapılarının yaratılmasına acil bir ihtiyaç vardı. Bunlardan biri, işletmenin faaliyet alanlarının sorumlu yöneticiler tarafından yönetilen alt bölümlere / bölümlere bölünmesi ile karakterize edilen bölünmüş organizasyon yapısıydı. Bölünme, tek bir yönde hareket eden birkaç bin işçiyi içerebilir. Ayrıca, bölümler bölgesel olarak bölünebilir, bu özellikle uluslararası nakliye şirketleri için geçerlidir. Böyle bir organizasyon yapısının dezavantajları da vardır, bunların en büyüğü çok dallı bir yönetim sistemi, bölümler arasında işlevsel sorumlulukların tekrarlanması ve bölümlerin kendi içlerinde hiyerarşik organizasyon yapıları oluşturma yüküdür.
Mevcut organizasyon yapıları genellikle karışıktır. Hiyerarşik bir yapı çerçevesinde proje departmanları var olabilir ve bunun tersi de organik bir yapı hiyerarşik olanın unsurlarına sahip olabilir.
Organik organizasyon yapısı
Bu tür bir organizasyon yapısı, işletmenin rekabetin son derece sıkı olduğu değişen piyasa koşullarına hızlı bir şekilde cevap verme ihtiyacı nedeniyle ortaya çıkmıştır. Birkaç tür organik organizasyon yapısı vardır: proje, matris ve ekip. Bu türlerin her biri, profesyonel bir temelde sorumlu grupların (proje veya ekip) oluşturulması, içlerinde yetki dağılımı ve nihai sonuç için her birinin sorumluluğu gibi özelliklerle karakterize edilir. Organik bir organizasyon yapısı, birçok proje yürüttüklerinde büyük BT şirketlerinin tipik özelliğidir. Burada profesyonel gelişim ve iyi koordine edilmiş ekip çalışması teşvik edilir, burada tek bir bağlantı nedeniyle projedeki tüm çalışmalar taşınabilir.
