Elektronik para, banka olmadan işlem yapmanızı sağlayan uygun bir ödeme yöntemidir. En popüler elektronik paranın akıllı kartlara veya ağlara göre bölünmesi olan birkaç sınıflandırma vardır.
Elektronik para yeni bir iş koludur. Belirli bir bölge veya ülkeye atıfta bulunmadan mal ve hizmetler için ödeme yapmanızı sağlarlar. Bunu yapmak için bankaları ziyaret etmenize, terminal aramanıza gerek yok - her şey evde yapılabilir.
Elektronik para ilk olarak 1980'lerin sonlarında Japonya'da ortaya çıktı. Bunun nedeni, belirli Japon telefon türlerinde çiplerin aktif olarak tanıtılmasıydı. Avrupa'da bu tür ödeme ürünlerinin ilk kullanımı 90'ların başında gerçekleşti.
Konsept ve özellikler
Kelimenin geniş anlamıyla, elektronik teknolojisini kullanan farklı para birimlerini kullanan bir nakit alt sistemi veya bir takas sistemi anlaşılmaktadır. Kelimenin dar anlamıyla elektronik para, çeşitli bankalar tarafından çıkarılan bir para alt sistemi anlamına gelir. Aralarındaki temel fark, banka hesabı ödemesinin bağlayıcı olmamasıdır. Bu, bir bankanın katılımı olmadan iki taraf arasında bir transfer işleminin gerçekleştirildiği anlamına gelir.
Elektronik paranın özellikleri şunlardır:
- Hareketlilik. Bu tür ürünler için boyut kavramı yoktur. Bir kişi her zaman ek araçlar kullanmadan hesaplama yapabilir.
- Otomasyon. Dijital para ile çalışırken, insan faktörü tamamen yoktur. İşlemler bilgisayarlar tarafından yapılır ve daha sonra kayıt altına alınır.
- Emniyet. Özel modern teknolojilerin kullanımı sayesinde, günlük yaşamda kullanım sadece rahat değil, aynı zamanda güvenlidir.
Başka özellikler de var, örneğin, günümüzde çoğu ülkede dijital parayla çalışma kurallarını açıkça belirten yasalar yok. Ayrıca bu tür bir para biriminin belirli alanlarda kullanımını kısıtlayacak yasaklar oluşturulmuştur. Ancak ihraççı dışındaki kuruluşlar tarafından ödeme aracı olarak kabul edilebilirler.
Kartlara ve ağlara dayalı elektronik para
Hukuki açıdan elektronik para, banka kartları veya bilgisayar ağları bazında çalışan türlere ayrılmaktadır. İlk tür, elektronik biçimde ifade edilen, akıllı kart gibi bir kartta depolanan parasal değerdir. Bu türün en yaygın örnekleri Mondex ve Visa Cash'tir. Bankalar, ihraççı ve ödeyici olarak hareket eder ve banka mevduatları para hareket etmenin temelidir.
Bilgisayar ağlarına dayalı elektronik para, bir program veya bir ağ kaynağı şeklinde sunulan bir yazılım sistemi temelinde çalışır. Bu türler aktif olarak şifreleme kullanır, elektronik bir dijital imzaya sahiptir. Bu tür, çevrimiçi mağazalarda veya oyunlarda ürünler için ödeme yapmak için popülerdir. Örnekler Qiwi, WebMoney, Yandex. Money ve diğerleridir. Bu tür sistemler daha popüler ve daha güvenlidir.
Ağda ayrıca birkaç elektronik para alt türü vardır. Bunlar şunları içerir:
- açık;
- kapalı;
- iki yuvalı;
- tek yuvalı.
Diğer sınıflandırma türleri
Para birimleri de depolama yöntemine göre sınıflandırılır. Bir donanım temelinden bahsediyorsak, bu durumda finansman, taşıyıcısı plastik bir kart olan bir çip üzerindedir. Yazılım temelinde depolanıyorlarsa, bilgisayarın sabit diskinde depolanan dijital paradan bahsediyoruz. Bu tür fonları transfer etmek için özel bilgisayar desteği gereklidir.
Veri işleme yöntemine göre merkezi ve merkezi olmayan sistemler ayrılır. İlk durumda, bu tür parayı kullanan işlemlerle ilgili bilgiler merkezi bir bankada görüntülenir. Merkezi olmayan fonlarla, hiçbir kontrol yoktur.
Sonuç olarak, bugün birçok elektronik sistemin sadece elektronik cüzdanlara erişim değil, aynı zamanda ona bağlı plastik kartları kullanma yeteneği sunduğunu not ediyoruz. Dijital paranın geleceği belirsiz olmasına rağmen birçok ülke bunu uygulamaya çalışıyor.
