ABD dolarının küresel ekonomideki rolü fazla tahmin edilemez. ABD para birimi, uluslararası işlemlerin çoğu için kullanılır, dünya çapında milyonlarca insanın refahının garantörüdür. Doların başarısının çoğu, çeşitli siyasi ve ekonomik olaylara cevap verme yeteneğinden kaynaklanmaktadır.
Doların kısa tarihi
İlk dolar 1798'de basıldı. İlk dolarlar, bağımsız bankalar tarafından altından basıldı. O günlerde döviz kuru "altın standardına" sıkı sıkıya bağlıydı.
Dünya savaşları sırasında Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Asya ülkelerinden daha az yıkıma uğradı. Amerika Birleşik Devletleri dünyanın finans merkezi haline geldi ve ABD doları, altına bağlı olarak baskın küresel para birimi haline geldi.
1979 Kingston Jamaika Konferansı, yeşil para biriminin dünyadaki hakimiyetine son verdi. Dolar, altına olan sabitini ve onunla birlikte dokunulmazlığını kaybetti. Bununla birlikte, dolar kilit küresel para birimi olmaya devam etti.
döviz paritesi
Gerçek dolar döviz kuru, USD cinsinden değerlenen malların maliyetinden etkilenir. Bu tahmine "para birimi paritesi" denir. Dolar dolaylı olarak yüksek likiditeye sahip mallara bağlıdır: petrol, altın, tahıl, süt, pamuk. Değerleri, sırayla, borsa komisyoncuları tarafından tahmin edilir.
ABD hükümeti borcu
ABD devlet borcundaki artış küresel ekonomik sistemi tehdit ediyor. Dolar kuru büyük ölçüde Amerikan ekonomisinin kırılganlığına bağlıdır. Bazı Amerikan başkanlarının (Reagan, Clinton, Bush Jr.) saldırgan askeri politikası dünya tarihinin en büyük borcuna yol açtı: Amerika Birleşik Devletleri alacaklılarına 17 trilyon dolardan fazla borçlu.
Analistler, ABD devlet borcunun değerinin yalnızca Amerikan para birimi sahiplerine değil, aynı zamanda başka varlıkları (hisse senetleri, döviz mevduatları) olanlara da izlenmesini tavsiye ediyor. ABD'nin temerrüde düşme eşiğinde olduğuna inanılıyor: yakın gelecekte ABD hükümeti tahvillerine faiz ödemeyi bırakabilir ve bu da doları anında yeşil bir kağıda çevirebilir.
Borsa
Uluslararası statüsü nedeniyle dolar, belirli şirketlerin hisse senedi fiyatlarına doğrudan bağlı değildir. Bununla birlikte, modern finansal sistem bir "iplik yumağı"dır: sistem oluşturan bir şirketin düşüşü, bir iflas çığına ve bunun sonucunda dolar kurunda bir düşüşe yol açabilir.
Mortgage komisyoncusu Fannie Mae'nin 2008'deki çöküşü bir göstergeydi: pahalı evler için krediler, borç yükünü taşıyamayan insanlara düşük faiz oranlarıyla verildi. İlk başta, bu tür borçların değeri vardı, hiçbir şey ekonomik bir krizi öngörmüyordu. Ancak krediler geri ödenmedi, balon şişti ve Fannie Mae'nin doğal çöküşü üç büyük bankanın düşmesine ve doların hafta boyunca %2,5 değer kaybetmesine neden oldu.
